Ziekenhuizen hebben samen aandacht voor gezondheidsvaardigheden

25 juni 2024 –

Gezondheidsvaardigheden spelen een belangrijke rol in het zorgproces, zoals bij het begrijpen van de verpleegkundige of arts, kennis over ziekte en het gezondheidssysteem en het omgaan met medicatie en digitale middelen. Vier ziekenhuizen uit de regio Twente en Groningen zetten zich samen in om patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden beter te bereiken. ‘’Het is belangrijk om dit grote vraagstuk goed te positioneren en samen te agenderen.’’

Vertegenwoordigers van de ziekenhuizen kwamen op maandag 17 juni bij elkaar bij Saxion in Deventer. Hier werden kennis, ervaringen en ambities over het thema gezondheidsvaardigheden uitgewisseld. ‘’Zorgtechnologie wordt niet altijd goed afgestemd op mensen die moeite hebben met lezen en schrijven of die lagere digitale vaardigheden hebben’’, vertellen Nicole Ketelaar en Karin Dijkstra, van HealthTech in Society. ‘’Het samenwerkingsprogramma wil hier samen met alle partners verbetering in aanbrengen. Hier valt veel winst te behalen. Met HealthTech in Society werken we samen aan het geschikt en toegankelijk maken van technologische innovaties voor mensen met een lagere sociaaleconomische status en aan het bevorderen van de gezondheid en het welzijn van burgers in een kwetsbare positie. Doel is om gezondheidsverschillen te verkleinen. Het is nuttig om te weten wat de verschillende ziekenhuizen in de regio’s al doen rondom dit thema en hoe we elkaar verder kunnen brengen.”

Kennis uitwisselen

Één op de vijf Nederlanders is niet digitaal vaardig en 2,5 miljoen Nederlanders zijn laaggeletterd. Daarnaast heeft 36 procent van de Nederlanders beperkte gezondheidsvaardigheden. De cijfers vanuit Pharos liegen er niet om. De verschillende ziekenhuizen herkennen de problemen rondom lage gezondheidsvaardigheden in de praktijk en erkennen dat hier aandacht aan geschonken moet worden. Maar hoé ze dit precies moeten aanpakken, speelt nog een rol. Tijdens de bijeenkomst met Medisch Spectrum Twente (MST), het Martiniziekenhuis, Ziekenhuisgroep Twente (ZGT) en het Deventer Ziekenhuis worden ervaringen en opgedane praktijkkennis uitgewisseld. De professionals gaan samen in gesprek over projecten en opgedane kennis binnen hun ziekenhuizen. Zo blijken verschillende ziekenhuizen al tolkdiensten of vertaalcomputers in te zetten en zijn websites in verschillende talen of met meer iconen en afbeeldingen beschikbaar gemaakt.

Nicole Ketelaar, Helen Meijrink en Karin Dijkstra (v.l.n.r.) van HealthTech in Society

Opbrengsten inzichtelijk maken

Maar hoewel alle ziekenhuizen het thema gezondheidsvaardigheden op de agenda hebben staan, verschilt het in hoeverre dit al is doorgevoerd in de praktijk. Robin Bekhuis, innovatieadviseur bij ZGT: ‘’Ik vraag me af of dit allemaal al écht wordt toegepast in ons ziekenhuis. De opstartfase is herkenbaar.’’ Johan Vesseur, manager kwaliteit & innovatie bij ZGT vult aan: het thema moet goed en centraal worden aangepakt binnen de organisatie. Nu speelt dit nog op verschillende afdelingen. Daarnaast is het belangrijk dat we inzichtelijk maken wat de opbrengsten zijn van het inbedden van deze aanpak, rondom bijvoorbeeld de kwaliteit van zorg en patiënttevredenheid.

Ook Djoeke Hupkens, adviseur kwaliteit en veiligheid bij MST herkent de stappen en doelen: ‘’Het inzetten op gezondheidsvaardigheden is ons uitgangspunt maar er moeten vervolgstappen worden gezet. Het is belangrijk om tijdig te signaleren als patiënten moeite hebben met bijvoorbeeld het begrijpen van de aangereikte informatie. Bewustwording bij zorgprofessionals is daarom een belangrijk uitgangspunt, net als een duidelijke visie op patiëntcommunicatie.’’

Taalambassadeurs

Het Deventer Ziekenhuis, ook partner van HealthTech in Society, zet zich al volop in voor mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden. Angeline Verbrugge, adviseur kwaliteit en veiligheid bij Deventer Ziekenhuis, vertelt: ‘’Bij ons is het thema echt in onze strategie verwerkt. Dat helpt enorm. Deventer Ziekenhuis is hier sinds 2018 al druk mee bezig. Om dit goed te implementeren is veel tijd, inzet en kennis nodig. Als je je hier als ziekenhuis maar half voor inzet, dan gaat het niet werken.’’

Een advies vanuit het Deventer Ziekenhuis is het inzetten van taalambassadeurs. ‘’Door mensen die laaggeletterd zijn een dummy-brief vanuit het ziekenhuis te laten bekijken en mee te nemen in het ziekenhuis, kunnen we veel leren. Hiervan hebben wij bijvoorbeeld geleerd dat een digitale tijd in een brief onduidelijk is voor mensen met beperkte leesvaardigheden. De inzet van taalambassadeurs blijkt heel waardevol.’’

Verdwalen in het ziekenhuis

De bewegwijzering in het ziekenhuis wordt als ander voorbeeld aangehaald. ‘’Zelfs als je digitaal- en taalvaardig bent, kun je hiermee verdwalen in het ziekenhuis.’’ En schaamte over lage gezondheidsvaardigheden speelt een rol, merken de professionals. Dat maakt het onderwerp complex. ‘’Het is belangrijk om de mensen om wie het gaat te betrekken bij mogelijke oplossingen. We moeten sámen met mensen die bijvoorbeeld laaggeletterd zijn tot ontwikkelingen komen.’’ Daarnaast is het belangrijk om het thema breder op te pakken dan alleen door de zorgverlener, erkennen de ziekenhuizen. ‘’Ook buiten de spreekkamer speelt dit een rol.’’

 

Toekomstvisie

Tijdens de bijeenkomst worden ambities en toekomstvisies uitgewisseld. Zo willen de ziekenhuizen patiënten ondersteunen bij het gebruik van apps of materialen en handvatten voor zorgverleners ontwikkelen. Door samen te werken, kunnen de verschillende ziekenhuizen van elkaar leren en samen tot ontwikkelingen komen. Angeline Verbrugge: ‘’Zo hoeven we het wiel niet steeds opnieuw uit te vinden. Veel zaken zijn ook in andere ziekenhuizen te implementeren. Dat is nuttig en scheelt tijd.’’

Djoeke Hupkens van MST is het daarmee eens: ‘’Het is nuttig om kennis en ervaringen uit te wisselen. Samen kom je verder. De struikelpunten die bij andere ziekenhuizen spelen, zijn voor ons herkenbaar. Met deze concrete inhoud kunnen we zeker aan de slag. Maar ook op een hoger niveau, door het leggen van dit contact, weten we elkaar te vinden en kunnen we verder komen.’’

 

Samen stappen zetten

Nicole Ketelaar, Karin Dijkstra en Helen Meijrink van Saxion zijn blij met de samenwerking en opbrengsten. ‘’We hebben samen goede ideeën opgedaan. Dankzij de samenwerking binnen HealthTech in Society kunnen bijvoorbeeld onderzoeksprojecten worden opgezet. Samen kan het thema op die manier verder worden opgepakt. Met MST zijn we bijvoorbeeld al bezig met een onderzoek naar de toegankelijkheid en geschiktheid van e-health voor kinderen met astma. Dankzij deze bijeenkomst met verschillende ziekenhuizen kunnen we samen onderzoeksopdrachten en studentopdrachten opzetten, in nauwe samenwerking met deze ziekenhuizen. Daarnaast kunnen we de praktijkkennis meenemen in ons onderwijs, zodat toekomstige zorgprofessionals beter leren omgaan met patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden.’’

De partners zijn enthousiast over een vervolg en uitbreiding van samenwerking. Harm Ormel, subsidieadviseur bij het Martini Ziekenhuis: ‘’Wij kunnen als ziekenhuis op dit gebied nog veel stappen zetten. Het belang van het aanpakken van beperkte gezondheidsvaardigheden wordt nog niet altijd goed gevoeld. Terwijl dit thema in de regio Groningen zeker speelt. Hier liggen kansen voor ons. Bij het aanpakken van deze uitdagingen biedt samenwerken een oplossing. We hebben hier ideeën opgedaan voor vervolgstappen.’’

Tekst: Femke van Stratum

Meer weten over dit nieuwsbericht? Neem contact op!
088 019 8888 | 06 2308 2470 healthtechinsociety@saxion.nl

Gerelateerde nieuwsberichten

Bekijk alle nieuwsberichten

Afstudeeronderzoeken studenten Hanze naar VirtueleThuiszorg...

28 augustus 2024 - Bij de Hanze vonden voor de

Lees meer

Kick-off ‘Train de change agent’

4 juli 2024 - De kick-off van Train de Change

Lees meer

Ziekenhuizen hebben samen aandacht voor...

25 juni 2024 - Gezondheidsvaardigheden spelen een belangrijke rol in

Lees meer

Panel van burgers denkt mee...

6 juni 2024 - Een groep van twintig ‘ouderen’, van

Lees meer