Ivo van de Boer: “Je moet je altijd verplaatsen in de doelgroep’’

Hoe pak je dit aan?

‘’Het is allereerst belangrijk dat je samen inziet dat het nodig is om de doelgroep bij een onderzoek te betrekken. Door met de mensen om wie het gaat in gesprek te gaan of hen uit te nodigen, kun je achterhalen op welke manier zij het beste kunnen deelnemen. Je moet voorkomen dat je aannames doet of iets invult voor deze doelgroepen.

Hier zijn verschillende onderzoeksmethodieken voor. Dit kan bijvoorbeeld via diepte-interviews, focusgroep-sessies met de doelgroep of met behulp van klant- of burger-tevredenheidsonderzoeken. Wij hebben deze allemaal in huis, passend bij de achtergrond van een onderzoek en de doelgroep. Veel medewerkers-belevingsonderzoeken kunnen digitaal afgenomen worden. Maar als een organisatie niet van alle medewerkers een emailadres heeft, zoals bij bijvoorbeeld fabrieksarbeiders het geval kan zijn, dan zul je moeten zorgen dat iedereen toch in de gelegenheid gesteld wordt om deel te nemen aan het onderzoek. Hierbij geldt weer: verplaats je in de doelgroep en blijf de doelstellingen voor ogen houden.

”Binnen HealthTech in Society is er een duidelijke onderzoeks-component vanuit de burgergedachte.”

Ook bij HealthTech in Society moet hier goed over nagedacht worden. Hoe betrek je mensen in een kwetsbare positie of met een lagere sociaaleconomische status, of die minder digitaal vaardig zijn, bij een onderzoek? Ik vind het interessant om over de meest passende onderzoeksvorm na te denken. Het is mooi dat we binnen HealthTech in Society onze expertise kunnen inzetten en op die manier kunnen bijdragen aan een goede invulling.’’

Kun je een voorbeeld noemen van jullie samenwerking binnen HealthTech in Society?

‘’Studenten van de Hanze deden onlangs onderzoek voor MobileCare naar VirtueleThuiszorg, in samenwerking met Excap. Zij onderzochten de houding en eventuele weerstand tegenover digitale hulpmiddelen bij kwetsbare ouderen en de invloed hierop vanuit hun sociale omgeving. Hiervoor hebben de studenten samengewerkt met cliënten, mantelzorgers en medewerkers. De studenten zijn in gesprek gegaan met de gebruikers. Ik geloof erin dat je daarmee een verschil kunt maken. Excap heeft de studenten geholpen met het voorbereiden van de gesprekken om deze op een logische en gestructureerde manier af te nemen, rekening houdend met de leeftijd van de doelgroep. Door de informatie direct bij de doelgroep op te halen kun je veel waarde toevoegen. Dit was daarom een heel nuttig onderzoek.’’

Binnen HealthTech in Society speelt technologie een belangrijke rol. Wat merken jullie rondom het gebruik van technologie?

‘’Technologisch zijn er veel mogelijkheden. Maar als een nieuwe technologie niet wordt geaccepteerd of gebruikt, benut je de kansen niet. Dat onderdeel kwam in de onderzoeken van de Hanze-studenten mooi naar voren. De uitdaging is om mensen gebruik te laten maken van die technologie. Ter illustratie: wij doen ook veel onderzoeken in de gehoorbranche. Gemiddeld duurt het ongeveer tien jaar voor iemand vanaf het eerste signaal van slechthorendheid een gehoorapparaat aanschaft. Dat is een enorm lang acceptatieniveau. Als je dit weet, kun je hier rekening mee houden bij de boodschap vanuit de gehoorbranche en het communiceren van de voordelen.

”De uitdaging is om mensen gebruik te laten maken van nieuwe technologie.”

Bij mijn eigen opa heb ik gezien dat hij lang kon meekomen met digitale vaardigheden, omdat hij dit zelf heel interessant vond. Maar boven een bepaalde leeftijd haakt iemand toch af met het gebruik van digitale middelen of technologieën, bijvoorbeeld omdat het gehoor of zicht minder worden. Toch is het belangrijk om ook die groep mensen op een goede manier te blijven bereiken.

Technologie moet daarnaast een doel dienen, zoals gemak voor de gebruiker. Vaak zien wij dat technologie moet zorgen voor interne efficiëntie, oftewel kostenbesparing. Terwijl dat de verkeerde aanjager is én vaak belemmerend werkt bij de doelgroep.’’

Kun je nog meer voorbeelden noemen van projecten waar jullie aan hebben gewerkt?

‘’We werken graag aan projecten die impact kunnen hebben. Voor Sanquin hebben we hun donorbeleving onderzocht en gekeken hoe we kunnen voorkomen of verminderen dat mensen zich uitschrijven als donor. Samen met donoren en mystery guests hebben we hun beleving en ervaringen onderzocht. Voor HilverZorg, een zorgorganisatie in Hilversum, meten we periodiek de medewerkersbeleving. Dit heeft twee jaar geleden onder andere gezorgd voor een aanpassing in de organisatiestructuur. Vervolgens meten we of dit de gewenste effecten heeft. Ook onderzoeken we voor de Hanze wat de reden is van de uitval van studenten in het eerste jaar, iets dat veel voorkomt. Samen met studenten en medewerkers achterhalen we de redenen en de manieren om dit te kunnen voorkomen. Door dit periodiek te meten en onderzoeken, zorgen we voor het omzetten van inzichten naar acties en kunnen we de effecten blijven meten.’’

Kun je met deze onderzoeken gezondheidsverschillen verkleinen?

‘’Deze dragen daar zeker aan bij, zoals het onderzoek van de studenten van de Hanze voor MobileCare. De ervaringen die we opdoen binnen HealthTech in Society zouden gebundeld moeten worden in een soort databank, zodat we deze kennis ook in de toekomst kunnen gebruiken en effecten kunnen meten.

Met de uitdagingen waar de zorg voor staat, kunnen onderzoeken rondom het behoud van medewerkers, doorgroeimogelijkheden en werkplezier een grote rol spelen. Deze thema’s zullen de komende jaren nog belangrijker worden. Met onze producten en ervaringen kunnen we hier hopelijk aan bijdragen.’’

Kijk hier voor meer informatie over 

Tekst: Femke van Stratum